Məlum olduğu kimi, Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsi əmək müqaviləsi əsasında fəaliyyət göstərən şəxslərin əmək məzuniyyəti ilə bağlı başlıca məsələləri tənzimləyir. Əmək məzuniyyəti üzrə bir sıra hallar barədə artıq dəfələrlə yazıldığı üçün bu dəfə sırf az bilinən bəzi halları izah etməyə çalışacağıq.
Əmək məzuniyyətinin az bilinənlərini təqdim edirik.
1) Məzuniyyətin başa çatdığı vaxt əmək müqaviləsinin xitam tarixi ola bilər.
Əmək Məcəlləsinin 69.6-cı maddəsinə əsasən işçi məzuniyyət hüququndan istifadə etməklə ona müvafiq iş ilinə görə məzuniyyətin verilməsi və məzuniyyət müddətinin qurtardığı gündən əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi xahişi ilə işəgötürənə ərizə verə bilər.
Bu isə o deməkdir ki, işçi yazılı ərizə ilə işəgötürənə müraciət edərək həm iş ilinə görə istifadə etmədiyi əmək məzuniyyətini götürə, həm də məzuniyyətin qurtardığı günün onunla bağlanmış müqavilənin xitam günü kimi olmasını qeyd edə bilər. Buna baxmayaraq işəgötürən tərəfindən işçinin məzuniyyətdə olduğu vaxt əmək müqaviləsinə xitam verilə bilməz.
2) İşçinin əsas iş yerində məzuniyyətlərdən istifadə etmək hüququ olduğu halda, əlavə iş yerində də eyni hüquq keçərlidir mi?
Bu suala Əmək Məcəlləsinin 110-cu maddəsi ətraflı cavab verir. Belə ki, 110.2-ci maddəyə görə əlavə iş yerində əvəzçiliklə işləyən işçilərin də Məcəllə ilə müəyyən edilmiş məzuniyyətlərdən istifadə etmək hüququ vardır.
3) Uşaqlı qadınların bonuslu məzuniyyət hüququ.
Belə ki, Məcəllənin 117.1-ci maddəsinə görə əsas və əlavə məzuniyyətlərin müddətindən asılı olmayaraq, 14 yaşınadək iki uşağı olan qadınlara 2 təqvim günü, bu yaşda üç və daha çox uşağı olan, həmçinin sağlamlıq imkanları məhdud uşağı olan qadınlara isə 5 təqvim günü müddətində əlavə məzuniyyət verilir. Onu da xatırladaq ki, uşaqlarını təkbaşına böyüdən ataların, həmçinin uşaqları övladlığa götürmüş şəxslərə də bu hüquq verilir.
Shahriyar Habilov
