Müəllif:Gülbəniz Hüseynli/Banco.az
Müsahibələr müxtəlif məqsədlərə xidmət edir və keçirmək üçün fərqli yanaşmalar tələb edir. Onlar, həm ciddi peşəkar qərarların qəbulunda, həm də sadə söhbət və tanışlıq məqsədilə həyata keçirilə bilər.
Ciddi və qeyri-ciddi müsahibələr arasındakı əsas fərqlər təkcə məqsəd və yanaşma ilə məhdudlaşmır, həm də format, üslub və nəticələrin əhəmiyyəti ilə seçilir.
Banco.az xəbər verir ki, hər iki müsahibə növünün mahiyyətini, xüsusiyyətlərini və onların praktiki tətbiq sahələrinə həsr olunmuş açıqlamanı təqdim edir:
1. Məqsəd və kontekst:
Ciddi müsahibə:
Əsas məqsəd işə qəbul, tədqiqat, və ya dərin analiz tələb edən məsələlər haqqında məlumat toplamaqdır. Hər bir sual konkret nəticələr əldə etməyə və ya qərar qəbul etməyə yönəlmiş olur.
Məsələn: İş müsahibələri, akademik və ya peşəkar layihələr üçün müsahibələr.
Qeyri-ciddi müsahibə:
Daha çox əyləncə, rahat söhbət, və ya ümumi maraq doğrultusunda keçirilir. Məqsəd qeyri-formal məlumat mübadiləsi və ya tanışlıqdır.
Məsələn: Jurnalistlərin məşhurlarla qeyri-rəsmi müsahibələri, dostlar arasında söhbət kimi.
2. Hazırlıq və strukturlu yanaşma:
Ciddi müsahibə:
Geniş hazırlıq tələb edir. Əvvəlcədən müəyyən edilmiş suallar, mövzular və plan təqdim edilir. Müsahibə ciddi protokol və formal çərçivələrə əməl edir.
Qeyri-ciddi müsahibə:
İstənilən hazırlıq səviyyəsində keçirilə bilər.Suallar spontan şəkildə verilir və söhbət axarına uyğun formalaşır. Rəsmi protokollar olmadan, rahat atmosferdə aparılır.
3. Dil və üslub:
Ciddi müsahibə:
Rəsmi və peşəkar üslub istifadə olunur.
Dəqiq və qısa cavablar tələb edilir. Subyektiv yanaşmalardan uzaq dayanılır.
Qeyri-ciddi müsahibə:
Danışıq dili, zarafat və ya qeyri-formal ifadələrdən istifadə olunur. Emosional və spontan cavablar daha çox qəbul edilir.
4. Məkan və atmosfer:
Ciddi müsahibə:
Peşəkar və ya ciddi bir mühitdə keçirilir (ofis, rəsmi tədbir və s.). Müsahibəçinin geyimi və davranışı da ciddi olur.
Qeyri-ciddi müsahibə:
Gündəlik və rahat yerlərdə baş tutur (kafe, dost toplantısı və s.)Geyim və davranış daha rahat olur.
5. Nəticə və əhəmiyyət:
Ciddi müsahibə:
Nəticələr konkret və əhəmiyyətlidir (işə qəbul, tədqiqat nəticələri, qərarların qəbulu). Əldə edilən məlumatlar gələcək üçün əsas baza rolunu oynayır.
Qeyri-ciddi müsahibə:
Daha çox şəxsi maraq və ya əyləncə məqsədinə xidmət edir. Nəticələr rəsmi qərarlara təsir etmir. Nəticə olaraq, ciddi müsahibələr konkret nəticələr əldə etməyə yönəlmişdir və daha strukturlaşmış yanaşma tələb edir, qeyri-ciddi müsahibələr isə rahat və əyləncəli mühitdə, sərbəst şəkildə keçirilir.
